shi gu ge

Song 石鼓歌
Artist 有声读物
Album 唐诗

Lyrics

[00:03.24] 石鼓歌-韩愈
[00:06.06] (全诗从石鼓的起源到论述它的价值,曾建议运至太学保存而遭到否决,不禁感慨系之。其创作目的是呼吁朝廷予以重视与保护。)
[00:06.58]
[00:07.42] 张生手持石鼓文,劝我试作石鼓歌。
[00:15.90]
[00:14.46] (张生手拿周朝石鼓文的拓本,劝我写一首咏赞它的石鼓歌)
[00:14.78]
[00:15.38] 少陵无人谪仙死,才薄将奈石鼓何。
[00:22.06] (杜甫李白才华盖世但都作古,薄才之人面对石鼓无可奈何)
[00:22.43]
[00:22.93] 周纲凌迟四海沸,宣王愤起挥天戈。
[00:30.03] (周朝政治衰败全国动荡不安,周宣王发愤起兵挥起了天戈)
[00:30.32]
[00:30.77] 大开明堂受朝贺,诸侯剑佩鸣相磨。
[00:37.64] (庆功之时大开明堂接受朝贺,诸侯接踵而至剑佩叮当撞磨)
[00:37.94]
[00:38.32] 蒐于岐阳骋雄俊,万里禽兽皆遮罗。
[00:45.89] (宣王田猎驰骋岐阳多么英俊,四方禽兽无处躲藏都被网罗)
[00:46.16]
[00:46.78] 镌功勒成告万世,凿石作鼓隳嵯峨。
[00:53.63] (为把英雄功业刻石扬名万世,凿山石雕石鼓毁坏高山嵯峨)
[00:53.88]
[00:54.25] 从臣才艺咸第一,拣选撰刻留山阿。
[01:01.23] (随从之臣才艺都是世上第一,挑选优秀撰写刻石放在山坡)
[01:01.70]
[01:01.97] 雨淋日灸野火燎,鬼物守护烦撝呵。
[01:08.89] (任凭长年雨打日晒野火焚烧,仗着鬼神守护石鼓永不湮没)
[01:09.16]
[01:09.38] 公从何处得纸本,毫发尽备无差讹。
[01:16.40] (你从哪里得来这拓本的底稿?丝毫都很完备一点也无差错)
[01:16.63]
[01:16.92] 辞严义密读难晓,字体不类隶与蝌。
[01:24.04] (言辞严谨内容奥密难于理解,字体不像隶书蝌文自成一格)
[01:24.34]
[01:24.49] 年深岂免有缺画,快剑斫断生蛟鼍。
[01:32.18](年代久远难免受损笔画残缺,仍像得剑斩断活生生的蛟鼍[tuó]
[01:32.45]
[01:32.85] 鸾翔凤翥众仙下,珊瑚碧树交枝柯。
[01:40.47] (字迹有如鸾凤翔飞众仙飘逸,笔画恰似珊瑚碧树枝柯交错)
[01:40.77]
[01:40.97] 金绳铁索锁钮壮,古鼎跃水龙腾梭。
[01:48.60] (苍劲钩连像金绳铁索穿锁钮,浑然又像织梭化龙九鼎沦没)
[01:48.82]
[01:49.01] 陋儒编诗不收入,二雅褊迫无委蛇。
[01:56.65] (浅见儒士编纂诗经却不收入,大雅小雅内容狭窄并不壮阔)
[01:56.94]
[01:57.12] 孔子西行不到秦,掎摭星宿遗羲娥。
[02:04.90] (孔子周游未到秦地无知难怪,采诗不全像取星宿却漏羲娥)
[02:05.09]
[02:05.27] 嗟余好古生苦晚,对此涕泪双滂沱。
[02:11.93] (啊我虽好古却苦于生得太晚,对着石鼓文我哭得涕泪滂沱)
[02:12.21]
[02:12.45] 忆昔初蒙博士征,其年始改称元和。
[02:19.15] (想当年我蒙召做国子监博士,那年正改纪元年号称着元和)
[02:19.50]
[02:19.70] 故人从军在右辅,为我度量掘臼科。
[02:26.96] (我的朋友在凤翔府任职从事,曾经为我设计挖掘石鼓坑窝)
[02:27.21]
[02:27.43] 濯冠沐浴告祭酒,如此至宝存岂多。
[02:34.42] (我刷帽沐浴禀告国子监祭酒:“如此至宝文物世上能存几多?”)
[02:34.66]
[02:34.84] 毡包席裹可立致,十鼓只载数骆驼。
[02:41.92] (只要包毡裹席就能立即运到,十个石鼓运载只需几匹骆驼)
[02:42.20]
[02:42.42] 荐诸太庙比郜鼎,光价岂止百倍过。
[02:49.46] (进献太庙把它比作文物郜鼎,那声价百倍于郜鼎岂是太过?)
[02:49.65]
[02:49.85] 圣恩若许留太学,诸生讲解得切磋。
[02:57.04] (皇恩浩荡如果准许留在太学,诸生就能钻研解说一起切蹉)
[02:57.24]
[02:57.47] 观经鸿都尚填咽,坐见举国来奔波。
[03:05.18] (汉朝时鸿都门观经尚且拥塞,将会看见全国上下为此奔波)
[03:05.44]
[03:05.64] 剜苔剔藓露节角,安置妥帖平不颇。
[03:12.90] (剜剔藓苔泥尘露出文字棱角,把它放得平平稳稳不偏不颇)
[03:13.17]
[03:13.40] 大厦深檐与盖覆,经历久远期无佗。
[03:20.86] (高楼大厦深檐厚瓦把它覆盖,经历久远不受意外损坏伤挫)
[03:21.14]
[03:21.34] 中朝大官老于事,讵肯感激徒媕ān娿ē。
[03:28.35] (朝中的大官个个都老于世故,他们空无主见岂肯感奋奔波?)
[03:28.65]
[03:28.83] 牧童敲火牛砺角,谁复著手为摩挲。
[03:35.47] (牧童在鼓上敲火牛用它磨角,谁能再用手把这个宝物抚摸?)
[03:35.72]
[03:35.92] 日销月铄就埋没,六年西顾空吟哦。
[03:44.25] (长年累月风化销铄将被埋没,六年来向西遥望我空叹吟哦!)
[03:44.52]
[03:44.72] 羲之俗书趁姿媚,数纸尚可博白鹅。
[03:52.08] (王羲之书法时俗趁机显秀媚,书写数张还可换回一群白鹅)
[03:52.33]
[03:52.52] 继周八代争战罢,无人收拾理则那。
[04:00.00] (继周之后八代争战已经结束,至今无人收拾整理又可奈何?)
[04:00.17]
[04:00.37] 方今太平日无事,柄任儒术崇丘轲。
[04:08.08] (如今正是天下太平国泰民安,皇上重视儒术推崇孔丘孟轲)
[04:08.46]
[04:09.02] 安能以此尚论列,愿借辩口如悬河。
[04:16.08] (怎么才能把此事向皇帝建议,愿借善辩之人发挥口若悬河)
[04:16.45]
[04:16.72] 石鼓之歌止于此,呜呼吾意其蹉跎。
[04:22.84] (石鼓歌写到这里就算结束吧,哎呀我的意愿大概会是白说!)
[04:25.52]
[04:26.08] 【创作背景】
[04:26.43]
[04:27.12] 此诗作于唐宪宗元和六年(811年)。石鼓文系中国最早的石刻,是秦代所为;韩愈以为周宣王时所为。内容记叙狩猎情状,文为大篆。初唐时,石鼓出土于凤翔府天兴县(今陕西宝鸡)三畤原。其物今藏北京故宫博物院。石鼓出土这一事件如发生在现代,必会惊传为“考古新发现”而震动中外,但是那时却不可思议地有些萧然。因为在朝廷眼中,它们不过是几块长满苔藓的破烂玩意,因此其遭遇自难与郡国之所出鼎彝相提并论了。韩愈感慨石鼓文物的废弃,力谏当局保护石鼓而不得采纳,因而大发牢骚,写下长诗《石鼓歌》。
[04:27.42]
[04:28.09]

Pinyin

[00:03.24] shí gǔ gē hán yù
[00:06.06] quán shī cóng shí gǔ de qǐ yuán dào lùn shù tā de jià zhí, céng jiàn yì yùn zhì tài xué bǎo cún ér zāo dào fǒu jué, bù jīn gǎn kǎi xì zhī. qí chuàng zuò mù dì shì hū yù cháo tíng yǔ yǐ zhòng shì yǔ bǎo hù.
[00:06.58]
[00:07.42] zhāng shēng shǒu chí shí gǔ wén, quàn wǒ shì zuò shí gǔ gē.
[00:15.90]
[00:14.46] zhāng shēng shǒu ná zhōu cháo shí gǔ wén de tà běn, quàn wǒ xiě yī shǒu yǒng zàn tā de shí gǔ gē
[00:14.78]
[00:15.38] shǎo líng wú rén zhé xiān sǐ, cái báo jiāng nài shí gǔ hé.
[00:22.06] dù fǔ lǐ bái cái huá gài shì dàn dōu zuò gǔ, báo cái zhī rén miàn duì shí gǔ wú kě nài hé
[00:22.43]
[00:22.93] zhōu gāng líng chí sì hǎi fèi, xuān wáng fèn qǐ huī tiān gē.
[00:30.03] zhōu cháo zhèng zhì shuāi bài quán guó dòng dàng bù ān, zhōu xuān wáng fā fèn qǐ bīng huī qǐ le tiān gē
[00:30.32]
[00:30.77] dà kāi míng táng shòu cháo hè, zhū hóu jiàn pèi míng xiāng mó.
[00:37.64] qìng gōng zhī shí dà kāi míng táng jiē shòu cháo hè, zhū hóu jiē zhǒng ér zhì jiàn pèi dīng dāng zhuàng mó
[00:37.94]
[00:38.32] sōu yú qí yáng chěng xióng jùn, wàn lǐ qín shòu jiē zhē luó.
[00:45.89] xuān wáng tián liè chí chěng qí yáng duō me yīng jùn, sì fāng qín shòu wú chǔ duǒ cáng dōu bèi wǎng luó
[00:46.16]
[00:46.78] juān gōng lēi chéng gào wàn shì, záo shí zuō gǔ huī cuó é.
[00:53.63] wèi bǎ yīng xióng gōng yè kè shí yáng míng wàn shì, záo shān shí diāo shí gǔ huǐ huài gāo shān cuó é
[00:53.88]
[00:54.25] cóng chén cái yì xián dì yī, jiǎn xuǎn zhuàn kè liú shān ā.
[01:01.23] suí cóng zhī chén cái yì dōu shì shì shàng dì yī, tiāo xuǎn yōu xiù zhuàn xiě kè shí fàng zài shān pō
[01:01.70]
[01:01.97] yǔ lín rì jiǔ yě huǒ liǎo, guǐ wù shǒu hù fán huī ā.
[01:08.89] rèn píng cháng nián yǔ dǎ rì shài yě huǒ fén shāo, zhàng zhe guǐ shén shǒu hù shí gǔ yǒng bù yān mò
[01:09.16]
[01:09.38] gōng cóng hé chǔ dé zhǐ běn, háo fà jǐn bèi wú chā é.
[01:16.40] nǐ cóng nǎ lǐ de lái zhè tà běn de dǐ gǎo? sī háo dōu hěn wán bèi yì diǎn yě wú chā cuò
[01:16.63]
[01:16.92] cí yán yì mì dú nán xiǎo, zì tǐ bù lèi lì yǔ kē.
[01:24.04] yán cí yán jǐn nèi róng ào mì nán yú lǐ jiě, zì tǐ bù xiàng lì shū kē wén zì chéng yī gé
[01:24.34]
[01:24.49] nián shēn qǐ miǎn yǒu quē huà, kuài jiàn zhuó duàn shēng jiāo tuó.
[01:32.18](年代久远难免受损笔画残缺,仍像得剑斩断活生生的蛟鼍[tuó]
[01:32.45]
[01:32.85] luán xiáng fèng zhù zhòng xiān xià, shān hú bì shù jiāo zhī kē.
[01:40.47] zì jī yǒu rú luán fèng xiáng fēi zhòng xiān piāo yì, bǐ huà qià sì shān hú bì shù zhī kē jiāo cuò
[01:40.77]
[01:40.97] jīn shéng tiě suǒ suǒ niǔ zhuàng, gǔ dǐng yuè shuǐ lóng téng suō.
[01:48.60] cāng jìng gōu lián xiàng jīn shéng tiě suǒ chuān suǒ niǔ, hún rán yòu xiàng zhī suō huà lóng jiǔ dǐng lún mò
[01:48.82]
[01:49.01] lòu rú biān shī bù shōu rù, èr yǎ biǎn pò wú wēi yí.
[01:56.65] qiǎn jiàn rú shì biān zuǎn shī jīng què bù shōu rù, dà yá xiǎo yǎ nèi róng xiá zhǎi bìng bù zhuàng kuò
[01:56.94]
[01:57.12] kǒng zǐ xī xíng bú dào qín, jǐ zhí xīng xiù yí xī é.
[02:04.90] kǒng zǐ zhōu yóu wèi dào qín dì wú zhī nán guài, cǎi shī bù quán xiàng qǔ xīng xiù què lòu xī é
[02:05.09]
[02:05.27] jiē yú hào gǔ shēng kǔ wǎn, duì cǐ tì lèi shuāng pāng tuó.
[02:11.93] a wǒ suī hào gǔ què kǔ yú shēng de tài wǎn, duì zhe shí gǔ wén wǒ kū dé tì lèi pāng tuó
[02:12.21]
[02:12.45] yì xī chū méng bó shì zhēng, qí nián shǐ gǎi chēng yuán hé.
[02:19.15] xiǎng dāng nián wǒ méng zhào zuò guó zǐ jiàn bó shì, nà nián zhèng gǎi jì yuán nián hào chēng zhe yuán hé
[02:19.50]
[02:19.70] gù rén cóng jūn zài yòu fǔ, wèi wǒ dù liàng jué jiù kē.
[02:26.96] wǒ de péng yǒu zài fèng xiáng fǔ rèn zhí cóng shì, céng jīng wèi wǒ shè jì wā jué shí gǔ kēng wō
[02:27.21]
[02:27.43] zhuó guān mù yù gào jì jiǔ, rú cǐ zhì bǎo cún qǐ duō.
[02:34.42] wǒ shuā mào mù yù bǐng gào guó zǐ jiàn jì jiǔ:" rú cǐ zhì bǎo wén wù shì shàng néng cún jǐ duō?"
[02:34.66]
[02:34.84] zhān bāo xí guǒ kě lì zhì, shí gǔ zhǐ zài shù luò tuó.
[02:41.92] zhǐ yào bāo zhān guǒ xí jiù néng lì jí yùn dào, shí gè shí gǔ yùn zài zhǐ xū jǐ pǐ luò tuó
[02:42.20]
[02:42.42] jiàn zhū tài miào bǐ gào dǐng, guāng jià qǐ zhǐ bǎi bèi guò.
[02:49.46] jìn xiàn tài miào bǎ tā bǐ zuò wén wù gào dǐng, nà shēng jià bǎi bèi yú gào dǐng qǐ shì tài guò?
[02:49.65]
[02:49.85] shèng ēn ruò xǔ liú tài xué, zhū shēng jiǎng jiě dé qiē cuō.
[02:57.04] huáng ēn hào dàng rú guǒ zhǔn xǔ liú zài tài xué, zhū shēng jiù néng zuān yán jiě shuō yì qǐ qiè cuō
[02:57.24]
[02:57.47] guān jīng hóng dōu shàng tián yàn, zuò jiàn jǔ guó lái bēn bō.
[03:05.18] hàn cháo shí hóng dōu mén guān jīng shàng qiě yōng sè, jiāng huì kàn jiàn quán guó shàng xià wèi cǐ bēn bō
[03:05.44]
[03:05.64] wān tái tī xiǎn lù jié jiǎo, ān zhì tuǒ tiē píng bù pō.
[03:12.90] wān tī xiǎn tāi ní chén lòu chū wén zì léng jiǎo, bǎ tā fàng dé píng píng wěn wěn bù piān bù pō
[03:13.17]
[03:13.40] dà shà shēn yán yǔ gài fù, jīng lì jiǔ yuǎn qī wú tuó.
[03:20.86] gāo lóu dà shà shēn yán hòu wǎ bǎ tā fù gài, jīng lì jiǔ yuǎn bù shòu yì wài sǔn huài shāng cuò
[03:21.14]
[03:21.34] zhōng cháo dà guān lǎo yú shì, jù kěn gǎn jī tú ānā n ēē.
[03:28.35] cháo zhōng de dà guān gè gè dōu lǎo yú shì gù, tā men kōng wú zhǔ jiàn qǐ kěn gǎn fèn bēn bō?
[03:28.65]
[03:28.83] mù tóng qiāo huǒ niú lì jiǎo, shuí fù zhe shǒu wèi mā sā.
[03:35.47] mù tóng zài gǔ shàng qiāo huǒ niú yòng tā mó jiǎo, shuí néng zài yòng shǒu bà zhè gè bǎo wù fǔ mō?
[03:35.72]
[03:35.92] rì xiāo yuè shuò jiù mái mò, liù nián xī gù kōng yín é.
[03:44.25] cháng nián lěi yuè fēng huà xiāo shuò jiāng bèi mái mò, liù nián lái xiàng xī yáo wàng wǒ kōng tàn yín é!
[03:44.52]
[03:44.72] xī zhī sú shū chèn zī mèi, shù zhǐ shàng kě bó bái é.
[03:52.08] wáng xī zhī shū fǎ shí sú chèn jī xiǎn xiù mèi, shū xiě shù zhāng hái kě huàn huí yī qún bái é
[03:52.33]
[03:52.52] jì zhōu bā dài zhēng zhàn bà, wú rén shōu shí lǐ zé nà.
[04:00.00] jì zhōu zhī hòu bā dài zhēng zhàn yǐ jīng jié shù, zhì jīn wú rén shōu shí zhěng lǐ yòu kě nài hé?
[04:00.17]
[04:00.37] fāng jīn tài píng rì wú shì, bǐng rèn rú shù chóng qiū kē.
[04:08.08] rú jīn zhèng shì tiān xià tài píng guó tài mín ān, huáng shàng zhòng shì rú shù tuī chóng kǒng qiū mèng kē
[04:08.46]
[04:09.02] ān néng yǐ cǐ shàng lùn liè, yuàn jiè biàn kǒu rú xuán hé.
[04:16.08] zěn me cái néng bǎ cǐ shì xiàng huáng dì jiàn yì, yuàn jiè shàn biàn zhī rén fā huī kǒu ruò xuán hé
[04:16.45]
[04:16.72] shí gǔ zhī gē zhǐ yú cǐ, wū hū wú yì qí cuō tuó.
[04:22.84] shí gǔ gē xiě dào zhè lǐ jiù suàn jié shù ba, āi yā wǒ de yì yuàn dà gài huì shì bái shuō!
[04:25.52]
[04:26.08] chuàng zuò bèi jǐng
[04:26.43]
[04:27.12] cǐ shī zuò yú táng xiàn zōng yuán hé liù nián 811 nián. shí gǔ wén xì zhōng guó zuì zǎo de shí kè, shì qín dài suǒ wéi hán yù yǐ wéi zhōu xuān wáng shí suǒ wéi. nèi róng jì xù shòu liè qíng zhuàng, wén wèi dà zhuàn. chū táng shí, shí gǔ chū tǔ yú fèng xiáng fǔ tiān xīng xiàn jīn shǎn xī bǎo jī sān zhì yuán. qí wù jīn cáng běi jīng gù gōng bó wù yuàn. shí gǔ chū tǔ zhè yī shì jiàn rú fā shēng zài xiàn dài, bì huì jīng chuán wèi" kǎo gǔ xīn fā xiàn" ér zhèn dòng zhōng wài, dàn shì nà shí què bù kě sī yì dì yǒu xiē xiāo rán. yīn wèi zài cháo tíng yǎn zhōng, tā men bù guò shì jǐ kuài zhǎng mǎn tái xiǎn de pò làn wán yì, yīn cǐ qí zāo yù zì nán yǔ jùn guó zhī suǒ chū dǐng yí xiāng tí bìng lùn le. hán yù gǎn kǎi shí gǔ wén wù de fèi qì, lì jiàn dāng jú bǎo hù shí gǔ ér bù dé cǎi nà, yīn ér dà fā láo sāo, xiě xià cháng shī shí gǔ gē.
[04:27.42]
[04:28.09]